Dynamiczny rozwój systemów monitoringu wizyjnego dysponuje obecnie bardzo szerok± gam± urz±dzeñ i rozwi±zañ s³u¿±cych do monitorowania oraz ochrony osób i mienia. Nie ma w±tpliwo¶ci, ¿e najwiêkszy wp³yw na obecny kszta³t bran¿y CCTV ma dynamiczny rozwój technologii IP, które pozwalaj± na zniesienie wielu granic i ograniczeñ zarówno w budowie, jak i zastosowaniu systemów telewizji przemys³owej. Decyduj±c siê na budowê systemu monitoringu nale¿y dokonaæ wyboru odpowiedniego systemy poprzez porównanie dostêpnych technologii pod k±tem przewidywanych obszarów zastosowañ oraz wymogów w zakresie op³acalno¶ci, skalowalno¶ci, ³atwo¶ci eksploatacji oraz uniwersalno¶ci.
Czym jest monitoring IP?
Sieciowe systemy telewizji przemys³owej, czêsto okre¶lane jako monitoring IP (praca w sieci opartej na protokole IP) to systemy dozorowe, które pozwalaj± u¿ytkownikom monitorowaæ obiekty i rejestrowaæ obrazy przez sieæ komputerow± LAN/WAN/Internet. W odró¿nieniu od tradycyjnych systemów analogowych, systemy monitoringu IP nie korzystaj± z dedykowanych bezpo¶rednio po³±czeñ kablowych typu punkt-punkt, lecz z sieci IP. Struktura sieciowa sprawia, ¿e systemy tego typu pozwalaj± na przesy³anie sygna³ów wizyjnych do dowolnego miejsca na ¶wiecie, a podgl±d i zapis obrazu mo¿e byæ realizowany z ka¿dego punktu sieci lokalnej lub globalnej Internet. Imponuj±ca funkcjonalno¶æ i elastyczno¶æ sieciowych systemów monitoringu sprawia, ¿e mog± byæ one wykorzystywane niemal w nieograniczonej liczbie zastosowañ. G³ówne zastosowania monitoringu IP mo¿na podzieliæ na dwie kategorie: zdalny monitoring oraz dozór bezpieczeñstwa.
Ze wzglêdu na nieograniczone mo¿liwo¶ci w rozbudowie oraz w stosowaniu najnowszych rozwi±zañ technologicznych sieciowe systemy monitoringu wizyjnego z powodzeniem stosuje siê w nastêpuj±cych dziedzinach: szkolnictwo, transport, bankowo¶æ, handel oraz przemys³.
Podstawowe elementy budowy sieciowych systemów monitoringu
Kamera sieciowa IP
Kamera sieciowa IP to po³±czenie kamery i komputera. Kamera IP pozwala na zapis i transmisjê obrazu bezpo¶rednio po sieci IP, umo¿liwiaj±c tym samym prowadzenie lokalnego lub zdalnego nadzoru wizyjnego za po¶rednictwem infrastruktury sieci opartej na standardowym protokole transmisyjnym IP. Ka¿da kamera IP podobnie jak inne popularne urz±dzenia sieciowe posiada swój w³asny adres IP, który z³o¿y do jej identyfikacji w sieci komputerowej. Kamery tego typu mo¿na pod³±czaæ bezpo¶rednio do sieci. Sk³adaj± siê z kilku podstawowych elementów, mianowicie: serwera WWW, serwera FTP, klienta FTP, klienta poczty elektronicznej, systemu zarz±dzania alarmami oraz wielu innych programowalnych funkcji. Dziêki swojej konstrukcji kamera IP dzia³a niezale¿nie (nie wymaga pod³±czenia do komputera PC) i mo¿e byæ umieszczona w dowolnym miejscu, w którym istnieje mo¿liwo¶æ pod³±czenia do sieci IP. Kamery sieciowe IP tworzone na potrzeby systemów monitoringu IP nie s± tymi samymi urz±dzeniami, co popularne kamery internetowe. Kamera internetowa aby mog³a poprawnie dzia³aæ wymaga pod³±czenie do komputera poprzez z³±cze USB lub IEEE1394. Kamery IP w odra¿eniu od standardowych kamer analogowych oprócz przekazywania obrazu oferuj± realizacjê wielu innych funkcji przez to samo po³±czenie sieciowe (np. sterowanie obrotem w poziomie/pochylaniem/zbli¿aniem).
Obecnie technologia kamer sieciowych IP oferuje znacznie wiêcej mo¿liwo¶ci ni¿ kamery analogowe. Oczywi¶cie obie grupy urz±dzeñ spe³niaj± te same wymagania, jednak¿e kamery IP zapewniaj± szereg dodatkowych funkcji, których implementacja w kamerach analogowych ze wzglêdów technicznych jest niemo¿liwa. Podstawow± ró¿nic± pomiêdzy kamer± analogow± i kamer± IP jest sposób transmisja. Kamery tradycyjne umo¿liwiaj± transmisjê sygna³ów w jednym kierunku, która przewa¿nie koñczy siê na poziomie rejestratora cyfrowego i operatora. W przypadku kamer IP mamy do czynienia z dwukierunkow± transmisj± sygna³ów, która jest zintegrowana w znacznie wiêkszym stopniu z reszt± systemu, w rozproszonym i skalowalnym ¶rodowisku. Dodatkowo kamera IP mo¿e równocze¶nie komunikowaæ siê z wieloma urz±dzeniami i tym samym realizowaæ ró¿ne zadania, takie jak detekcja ruchu czy te¿ transmisja ro¿nych strumieni wizyjnych.
Serwer wizyjny (Video Server IP)
Serwer wizyjny, nazywany czêsto video serverem IP to urz±dzenie którego g³ównym zadaniem jest umo¿liwienie przej¶cia na system monitoringu IP bez konieczno¶ci pozbywania siê urz±dzeñ analogowych. Najpro¶ciej mówi±c, serwer wizyjny to urz±dzenie, które zmienia standardowe kamery analogowe w kamery sieciowe IP. Video Server IP uzupe³nia urz±dzenia analogowe o funkcje niezbêdne do prawid³owej pracy w sieci IP. Dodatkowo eliminuje konieczno¶æ stosowania sprzêtu dedykowanego, takiego jak kable koncentryczne, monitory i rejestratory, które staj± siê zbêdne, gdy¿ zapis obrazu mo¿e odbywaæ siê na serwerach komputerowych (rejestratory sieciowe). Serwery wizyjne przewa¿nie posiadaj± od jednego do czterech analogowych kana³ów wideo (s³u¿±cych do bezpo¶redniego pod³±czenia kamer) oraz wbudowany interfejs sieciowy Ethernet (umo¿liwia pod³±czenie i pracê w sieci IP). Serwery wizyjne podobnie jak kamery sieciowe IP posiadaj± swój w³asny serwer WWW, procesor do kompresji sygna³u wizyjnego oraz w³asny system operacyjny do zarz±dzania materia³em wizyjnym z kamer analogowych. Wspó³czesne video servery IP posiadaj± na swoim wyposa¿eniu tak¿e inne funkcje i rozwi±zania z zakresu przesy³ania danych poprzez to samo po³±czenie cyfrowe. Ponadto, mo¿na do nich równie¿ pod³±czaæ kamery specjalistyczne np. o wysokiej czu³o¶ci na o¶wietlenie. W du¿ej mierze opcja wideo serwerów s± bardzo podobne do kamer sieciowych IP.
Oprogramowanie do zarz±dzania materia³em wizyjnym
Oprogramowanie do zarz±dzania materia³em wizyjnym to podstawowy element budowy ka¿dego sieciowego systemu monitoringu wizyjnego. Oprogramowanie zarz±dzaj±ce przewa¿nie pracuje na platformie systemu operacyjnego Windows lub na serwerze Unix/Linux. Jego g³ównym zadaniem jest zarz±dzanie monitorowaniem, analiz± oraz zapisem sygna³ów audio/wideo. Obecnie na rynku CCTV dostêpna jest bardzo szeroka gama oprogramowania do zarz±dzania sieciowymi systemami monitoringu. W podstawowym zastosowaniu systemów monitoringu IP najczê¶ciej do zarz±dzania wystarcza przegl±darka internetowa daj±ca odpowiednie mo¿liwo¶ci obserwacji za pomoc± interfejsu wbudowanego w kamerê sieciow± lub serwer wizyjny. W przypadku gdy system sk³ada siê z wiêkszej ilo¶ci kamer konieczne jest zastosowanie dedykowanego oprogramowania. Najprostsze aplikacje tego typu pozwalaj± na wy¶wietlanie obrazów w trybie „na ¿ywo”, rejestracjê oraz odtwarzanie wybranych sekwencji obrazów. Zaawansowane aplikacje do zarz±dzania oferujê znacznie wiêcej funkcji oraz mo¿liwo¶ci pracy z systemem dozorowym. Profesjonalne oprogramowanie do zarz±dzania materia³em wizyjnym w systemach monitoringu IP posiada nastêpuj±ce funkcje: